Hem sanat hem ekmek teknesi: Çinicilik

İlk örnekler 1300’lerde

Çini sanatının tarihi çok eskilere dayanıyor. Yapılan araştırmalar, bugün bizlerin aşina olduğu Kütahya çinilerine ait ilk örneklerin 1377 yılında görüldüğünü ortaya koyuyor. Bu örneklerin, Kurşunlu Cami minare şerefesindeki tek renk sırlı tuğlalar olduğu düşünülüyor. 1300’lü yılların ardından çini sanatının en güzel örnekleri, birbirinden değerli Türk-İslam eserlerinde boy göstermeye devam etti. 

Selçuklular Anadolu’ya getirdi

Bugün Türk sanatının önemli parçalarından olan ve esnafımızın ekmek tekneleri arasında yer alan çinicilik, ilk olarak Selçuklular zamanında Anadolu’ya geldi. Tarihi bilgilere göre ilk gelişmiş Türk çinisi örnekleri, 13. yüzyılda Kılıçaslan’ın Konya’daki sarayında görüldü. Selçuklular aracılığıyla tanıştığımız bu güzel sanat, sonraları topraklarımızda çok daha gelişerek muazzam eserlerin ortaya çıkmasını sağladı.

Osmanlı’daki merkezi İznik

Çini sanatına, Osmanlı döneminde de değer verildi ve ilgi gösterildi. Bu dönemde çini alanında önemli sanatçılar yetişti ve değerli eserler üretildi. Sanatın, Osmanlı’daki merkezi ise İznik oldu. Burada bulunan İznik Yeşil Camii, Osmanlı dönemi çini uygulamalarının en güzel örneklerine ev sahipliği yapıyor. Yolunuz Bursa taraflarına düşerse bu değerli eseri mutlaka görmenizi öneririz.

Kütahya, bu sanatın kalesi

Kütahya ilimiz, tarihin her döneminde zengin kil yataklarına sahip oldu. Bölge, bu özelliği sayesinde Frig, Roma ve Helen döneminde seramik üretimi alanında gelişim gösterdi; önemli eserlere ve bu alanda faaliyet gösteren esnafa ev sahipliği yaptı. Bu doğrultuda bölgenin çini sanatında da bir merkez haline gelmesi şaşırtıcı olmadı. Kütahya günümüzde de çiniciliğin Türkiye’deki ve dünyadaki en önemli merkezleri arasında yer alıyor.

Mimaride ve eşyalarda kullanılıyor

Bugün çini sanatı ülkemizde binlerce esnafımızın ekmek teknesi durumunda. Hem sanat hem ticaret yapan esnafımız, bu zanaatı mimaride ve çeşitli eşyaların üretiminde icra ediyor. Mimari çini “kaşi” ismiyle adlandırılırken, süs eşyalarında ve kap kacakta kullanılan çiniye ise “evani” adı veriliyor. Kütahya’ya giderseniz kültürümüzün en önemli parçalarından olan çini sanatı hakkında detaylı bilgi almanızı ve şehirdeki çini esnafına uğramanızı öneririz.