Ordunun ihtiyaçlarına destek
Olağanüstü halin ilan edildiği ve tüm ulusun kenetlendiği savaş yıllarında, demirci, marangoz, dökümcü, tesviyeci, saraç ve araba yapan esnaf ile imalathaneler tespit edilmiş; bunların üretim, onarım ve yapım güçleri hesaplanmıştı. Ayrıca yine bu dönemde kasatura, kılıç, mızrak ve eğer yapabilen zanaatkarlar aranıp tespit edilmişti. Tüm bu esnaf kolları; savaş araç ve gereçleri üretim, onarım ve yapımı ile görevlendirildi. Sürekli görevlendirilenler geçimlerine yetecek kadar ücret ödemesi aldı. Bu çalışma, zorlu savaş yıllarında Türk ordusunun önde gelen ihtiyaçlarını önemli oranda karşıladı.
Aralıksız ekmek üretimi
Vatan, kurtuluş mücadelesi verirken en önemli ihtiyaçlardan biri de “gıda” olarak öne çıkıyordu. Bu amaçla, bugün Ankara Gölbaşı’nda bulunan Hallaçlı Mehmet Ağa Konağı’nda, dönemin vefalı fırınlarından biri aralıksız ekmek üretimi yapıyor, bu sayede hem ordunun hem de halkın beslenmesine önemli bir katkı sağlıyordu. Savaşın kazanılmasında önemli bir paya sahip olan fırın günümüzde, bulunduğu konağın yenilenmesi ile yaşayan bir kültür mirası haline getirilecek. Ankara Büyükşehir Belediyesi, geçtiğimiz yıl konağı yenileme kararı aldı.
Rum ahalisinden terzi Vasil
Zafere giden yolda sadece Türk esnafı değil, farklı milletlerden esnaf ve zanaatkarlar da ulus olmanın bilinci ile önemli görevler üstlenmekteydi. Bu esnaflardan biri de Muş'un terzi esnafından Rum Kosti oğlu Vasil idi. Kurtuluş Savaşı’nın bağımsızlık ateşi tüm yurda yayılınca Muş’tan Ankara’ya görevlendirme sonucu gelen Vasil, ordunun kıyafet, dikiş ve nakış ihtiyaçlarına zanaatı ile destek olmuştu. Vasil, o yıllarda ailesine yazdığı mektuplarda terziliği bilen bilmeyen herkesin cephede tüm gücü ile çalıştığını ve mücadeleye destek verdiğini anlatıyordu.
Zaferin kareleri Etem Tem’den
Savaşlar, sadece fiziksel mücadeleler ile kazanılmıyor. Moral, motivasyon ve inanç gibi unsurlar da zafere giden yolda önemli roller üstleniyor. Fotoğrafçı Etem Tem’in zafere olan katkısı, tam da bu türden bir katkı. Atatürk’ün fotoğrafçısı olarak bilinen Tem, vatanın bağımsızlık mücadelesi verdiği yıllarda Atatürk’ün her adımını fotoğraflıyor, savaşı an be an kayıtlara geçiriyordu. Bir kısmı günümüze kadar ulaşan bu fotoğraflar halka servis ediliyor ve kurtuluş mücadelesi veren kitleler için büyük bir moral ve motivasyon kaynağı haline geliyordu. Etem Tem’in zaferdeki rolü, işte böyle özel, kıymetli ve nesilden nesile aktarılan bir yaşanmışlığa dayanıyordu.
800 yıldır yanan ocak
Kastamonu’nun İnebolu ilçesine bağlı Bıçakçılar köyü, Kurtuluş Savaşı’nda önemli işlere imza atmış bir köyümüz. Bugün 10 haneli olan köy, neredeyse 1 asırdır aktif demir ocaklarına sahip. Köy esnafı, milli mücadele yıllarında bu ocaklarda silah ve kılıç gibi malzemeler üreterek orduya destek vermiş. Bugün hala aktif olan demir ocakları, sadece Türk ordusuna değil, vakti zamanında Selçuklu İmparatorluğu ve Osmanlı Devleti gibi tarihin önemli devletlerine de silah üretimi yapmış.
Şanlıurfa’dan bakkal Mustafa
Milli mücadele yıllarında katkıları ile adından sıklıkla söz ettiren isimlerden biri de Hafız Abdullah oğlu Bakkal Mustafa’ydı. Bakkal Mustafa, mücadele süresince mesleğini yerine getirmesinin yanı sıra çeşitli cephelerde Kuvayı Milliye'ye önemli hizmetlerde bulunmuştur. Zafere Şanlıurfa’dan destek veren Bakkal Mustafa, bugün hala bölgede ismi gururla anılan kişilerden.
Milli mücadeleye destek veren esnafımızın isimleri saymakla bitmez. İmam İbrahim, bekçi Mustafa ve doktor Hamdi Kasım gibi isimler, bu zaferin gerçek kahramanları arasında yer alıyor. Onlara ne kadar teşekkür etsek ve minnet duysak azdır. İsimlerini her zaman yaşatabilmek dileğiyle.