7420 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 9 Kasım 2022 Çarşamba günkü Resmî Gazete’de yayınlanmıştır. Bu kanunun 2’nci maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinin parantez içi hükmü değiştirilmiştir. Karşılaştırmanın kolay olması bakımından parantez içi hükmün eski ve yeni hâline aşağıda yer verilmiştir.

Parantez içi hüküm işverenlerce iş yerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışanlara bir ödeme yapılmış ise vergilemenin nasıl yapılacağını düzenlemektedir. Nitekim çok sayıda iş yerinde faaliyetin ölçeği gereği az sayıda çalışan olduğu için yemek hizmeti verilememektedir. Parantezi içi düzenlemenin esas amacı böyle bir işletmede çalışanın yemek bedelinin verilme şekline göre nasıl bir vergileme yapılacağını ortaya koymaktadır.

Eski düzenlemede çalışana doğrudan yapılan nakden ödemeler vergiye tabi tutulmaktaydı. Sadece yemek hizmeti veren mükelleflere yapılan ödemelerin bu yılın ikinci yarısı için belirlenen 51 liraya kadar olan kısmı istisna edilmekteydi. Yani çalışanın bu uygulamadan yararlanması için işverenin yemek firmalarına ödeme yapması gerekiyordu. Uygulamada ya çalışanın bir lokantada yediği yemeğin parası işveren tarafından karşılanmakta veya çalışana yemek çeki verilmekteydi. Buna karşılık yemek hizmeti veren firmalar dışındaki mükelleflere yapılan ödemeler ile çalışanın kendisine yapılan nakden ödemeler bu tutarı aşıp aşmadığına bakılmaksızın vergiye tabi tutulmaktaydı.

Yeni düzenlemede parantez içi hükmün esas amacı aynen muhafaza edilmekle birlikte çalışanlar lehine düzenleme getirilmektedir. Düzenleme gelecek ayın başından itibaren yürürlüğe girecektir. Gelecek aydan itibaren iş yerinde veya müştemilatında yemek veremeyen işverenler çalışana günlük 51 lira ödeme yapması hâlinde bu tutar doğrudan vergi istisnası kapsamına alınmaktadır.

Eskiden yemek hizmeti veremeyen işletmeler çalışanlarının bir lokantada yediği yemeğin ücretini karşılamak veya yemek çeki vermek suretiyle çalışanlarını yemek ihtiyacını karşılamaktaydı. Çalışanlar yemek çeki almaları durumunda aldıkları bu çekleri yemek için veya başka ihtiyaçlarının alımından kullanmaktaydılar. Yeni düzenlemede işverenler çalışanlarına doğrudan 51 lira tutarında çalışılan günler için ödeme yaptıklarında yapılan bu ödemeler üzerinden vergi hesaplanmayacaktır. Ancak ödeme tutarı 51 lirayı aşarsa ve aşan kısmı ile işçilere yemek hizmeti amacıyla sağlanan diğer menfaatler ise vergiye tabi olacaktır.

7420 sayılı Kanun’la yapılan bu değişiklik gelecek ay uygulamaya girecektir. İstisna tutarının üst sınırı olan 51 lira yılbaşından itibaren arttırılacaktır. Bu uygulama iş yerinde ve müştemilatında yemek verilmeyen işletmelerde çalışanlar için olumlu bir adım olmuştur.

Dr. Hüseyin Işık