Ülkemizde, planlı kalkınma yaklaşımının gereği olarak, 1963-1967 dönemini kapsayan Birinci Kalkınma Planı’ndan bu yana 5 yıllık kalkınma planları hazırlanmakta ve uygulanmaktadır.
2019-2023 dönemini kapsayan On Birinci Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanarak TBMM Genel Kurulu’nca 18.07.2019 tarihinde onaylanmış, Resmî Gazete’nin 23.07.2019 tarihli ve 30840 sayılı mükerrer nüshasında yayımlanmıştır.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin ilk kalkınma planı olan On Birinci Kalkınma Planı, uzun vadeli bir perspektifle ülkemizin kalkınma vizyonunu ortaya koymaktadır. Kalkınma Planı, ülkemizin her alanda verimliliği artırarak, milli teknoloji hamlesiyle uluslararası düzeyde rekabet gücü kazanmasına yönelik daha fazla değer üreten bir ekonomik ve sosyal kalkınma süreci öngörmektedir.
On Birinci Kalkınma Planı, her alanda rekabetçiliği ve verimlilik artışını sağlamaya odaklanmıştır. Bu yaklaşımla, imalat sanayinde belirlenen öncelikli sektörler (kimya, ilaç ve tıbbi cihaz, elektronik, makine-elektrikli teçhizat, otomotiv, raylı sistem araçları) başta olmak üzere yerli üretimin artırılması ve sanayileşmenin hızlandırılması öngörülmektedir. Öncelikli sektörlerin yanı sıra tarım, turizm ve savunma sanayii öncelikli gelişme alanları olarak belirlenmiştir.
Plan öncesi dönemdeki gelişmelere ve temel eğilimlere bakıldığında, Türkiye ekonomisinin KOBİ ağırlıklı yapısının devam ettiği, ülkemizde 2017 yılı itibarıyla yaklaşık 3,1 milyon KOBİ bulunduğu, çalışan sayısı bakımından toplam girişimlerin %99,8’ini, istihdamın %74,2’sini, katma değerin %54,1’ini, ihracatın %56,2’sini ve Ar-Ge harcamalarının %19,6’sını KOBİ’lerin oluşturduğu görülmektedir. Ekonomide rekabet gücünün artırılması, yenilik ve girişimciliğin geliştirilmesi ile istihdam oluşturulması açısından KOBİ’lerin verimlilik artışı, büyüme ve kurumsallaşma ihtiyacının devam ettiği ifade edilmiştir.
Peki, On Birinci Kalkınma Planı, girişimcilik ve KOBİ’ler konusunda ne söylüyor?
Planda, Girişimcilik ve KOBİ’ler konusu ayrı bir başlık olarak, Rekabetçi Üretim ve Verimlilik üst başlığı çerçevesinde Sektörel Politikalar’ın altında yer almaktadır.
Bu bölümde;
- Girişimcilik kültürünün, teknoloji tabanlı ve yenilikçi girişimcilik kapasitesinin geliştirilmesi,
- Finansmana, bilgiye ve pazara erişim imkânlarını geliştiren girişimcilik ekosisteminin güçlendirilmesi,
- Firmaların ölçeklerini büyütmelerinin sağlanması temel amaçlar olarak belirlenmiştir.
Bu amaçları hayata geçirmek için kullanılacak politika ve tedbirler ise genel hatlarıyla şu şekilde sayılmıştır:
- KOBİ ve girişimcilere yönelik yenilikçi finansman imkânları geliştirilecektir.
- Teknoloji odaklı girişimlerin fikir aşamasından, ölçeklenerek kurumsallaşma safhasına kadar tüm aşamalardaki ihtiyaçlarına hitap edecek bir Girişim Destek Paketi hayata geçirilecektir.
- Esnaf ve sanatkârların değişen ekonomik ve sosyal şartlara uyum sağlayacak şekilde rekabet güçleri ve kapasiteleri artırılacak, sosyal ve yenilikçi kooperatifçilik desteklenerek iş birliği, ortak çalışma kültürünün artırılması sağlanacaktır.
- Girişimcilik kültürü geliştirilecek, hedef ve performans bazlı odaklı destek modelleri oluşturulacaktır.
Tüm bu politika ve tedbirler çerçevesinde, Plan döneminin sonu olan 2023 yılında, KOBİ’lerin ihracat içerisindeki paylarının %56,2’den %60’a, Ar-Ge harcamalarındaki payının ise %19,6’dan %25’e çıkarılması hedeflenmiştir.
Sena GÜRSOY