2024 Yılı Yatırım Programı; 12. Kalkınma Planı’nda, 2024-2026 Orta Vadeli Programı’nda ve 2024 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda öngörülen hedefler doğrultusunda, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanarak 15 Ocak 2024 tarih ve 32430 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ekinde yer almıştır.

2024 Yılı Yatırım Programı’nda Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri, Özel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri, Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar, kamu payı yüzde 50'nin üzerindeki İktisadi Devlet Teşekkülleri ve Kamu İktisadi Kuruluşları ile bunların bağlı ortaklıkları, Özelleştirme Kapsamına Alınan Kuruluşlar, Sosyal Güvenlik Kurumları, Döner Sermayeli Kuruluşlar, İller Bankası, dış proje kredisi kullanan Büyükşehir Belediyeleri ile diğer belediyeler tarafından gerçekleştirilecek yatırım projeleri sektörel bazda düzenlenmiştir.

2024 Yılı Yatırım Programı’nda; eğitim alanında 1.027, diğer kamu hizmetleri (iktisadi ve sosyal) alanında 932, ulaştırma-haberleşme alanında 773, tarım alanında 370, sağlık alanında 269, enerji alanında 163, imalat alanında 104, konut alanında 61, turizm alanında 53 ve madencilik alanında 47 olmak üzere toplam 3.799 proje yer almaktadır. Bu projelerin toplam proje tutarı 7 trilyon 317 milyar TL’dir. Bu projeler için 2023 yılı sonuna kadar 2 trilyon 133 milyar TL harcama gerçekleştirilmiştir. 2024 yılı yatırımı ise 1 trilyon 7 milyar TL’dir.

2024 yılı yatırımlarının sektörlere göre dağılımı incelendiğinde; en fazla payın 319 milyar TL ile ulaştırma-haberleşme sektörüne ayrıldığı, bu sektörü 150,7 milyar TL ile eğitim sektörünün izlediği, diğer kamu hizmetleri sektörüne 126,2 milyar TL, madencilik sektörüne 106 milyar TL, tarım sektörüne ise 101 milyar TL tahsis edildiği görülmektedir. Bu sektörleri sırasıyla 94,5 milyar TL ile sağlık, 75,7 milyar TL ile tarım, 16 milyar TL ile imalat, 15,6 milyar TL ile konut ve 2 milyar TL ile turizm sektörleri izlemektedir.

2024 yılı kamu yatırımlarının bütçe türlerine göre dağılımına bakıldığında ise, 1 trilyon 7 milyar TL’lik toplam yatırımın 720,5 milyar TL’sinin merkezi yönetim bütçesinde, 271,5 milyar TL’nin KİT bütçelerinde, 14,7 milyar TL’sinin döner sermaye ve SGK bütçelerinde, 97,5 milyon TL’sinin ise özelleştirme kapsamındaki kuruluşların bütçelerinde yer aldığı anlaşılmaktadır.

Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kurumların yatırımları incelendiğinde; Karayolları Genel Müdürlüğü (138,4 milyar TL), Milli Eğitim Bakanlığı (99 milyar TL), Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (92,9 milyar TL), Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (89,8 milyar TL), Sağlık Bakanlığı (82,6 milyar TL) gibi yatırımcı bakanlık ve kurumlar ön plana çıkmaktadır. Bu beş kurumun yatırım bütçesi büyüklüğü, toplam 502,7 milyar TL ile 2024 yılındaki toplam merkezi yönetim bütçesi yatırım tutarının % 70’ini oluşturmaktadır.

2024 yılı Yatırım Programı’nda KOBİ ve girişimcilik konularında faaliyet gösteren kurumlardan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na 5,8 milyar TL, Ticaret Bakanlığı’na 1,3 milyar TL, TÜBİTAK Başkanlığı’na 12,5 milyar TL, KOSGEB Başkanlığı’na 123,5 milyon TL tahsis edilmiştir. Yatırım Programı’nın İmalat Sektörü altında yer alan KOBİ ve Girişimcilik alanında ise 2024 yılı yatırımı toplam 5,4 milyar TL olan 33 proje yer almaktadır. Bu projelerin 26’sı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na ait olup toplam bütçe büyüklüğü 5,2 milyar TL’dir.

Kaynakça:

2024 Yılı Yatırım Programı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, www.sbb.gov.tr

Sena Gürsoy

24.01.2024