Aile Anayasası Oluşturma Süreci

Aile şirketlerinde yapılacak kurumsallaşma çalışmalarında öncelikli ele alınacak konu aile üyelerinin şirketle olan ilişkilerinin düzenlenmesidir. Kurumsallaşma, şirketin merkezini oluşturan aile üyelerinin tamamının yoğun istek ve destek göstermesiyle yürüyen başlı başına bir süreçtir. Dolayısıyla kurumsallaşmaya ailenin kendinden başlaması ve bu süreç boyunca aile üyelerinin bazı unsurlardan vazgeçmesi gerekmektedir.

Kurumsallaşmak isteyen aile şirketlerinde öncelikli olarak yapılması gerekli olan bazı adımları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

Aile anayasasının hazırlanması,
Yönetim kurulunun oluşturulması,
Devir planlamasının yapılması,
Aile meclisinin kurulması,
Aile içinde çatışma yönetimi.

Aile şirketleri aile üyelerinden biri (genellikle en büyük olan) veya birkaçı tarafından yönetilen şirketler olduklarından, ön planda aile üyeleri arasındaki hiyerarşik yapı bulunur ve şirket bünyesinde çalışan aile bireylerinin uymaları gereken kurullar yazılı metinler hâline getirilmez. Bu durum küçük ölçekli şirketlerde hızlı karar verme yeteneği kazandırdığı ve sektörel rakipleri karşısında avantaj sağladığı için genellikle göz ardı edilir. Ancak şirketin büyümesi sonucunda organizasyon şeklinde gerçekleşen değişim, aile üyeleri arasında çatışmaların ortaya çıkmasına neden olur. Bu nedenle şirket bünyesinde bir aile anayasası oluşturulması ortaya çıkan sorunların aşılmasını sağlayabilmektedir.

Aile anayasası; aile şirketlerinde sürdürülebilirliği amaçlayan, aile üyeleri ile şirket arasındaki ilişkilerin yer aldığı ve temel ilkeleri konu alan bir belgedir. Ailenin misyon, vizyon, hedef ve değerlerini içeren aile anayasası, içerisinde temel ilkeler hâlinde şunları barındırır:

Ailenin mülkiyet ve miras dağılımı ile devri,
Aile üyelerinin birbirleriyle olan ilişkileri, sorumlulukları ve eğitim stratejileri,
Aile meclisinin çalışma şekli,
Şirket ile aile arasındaki iş ilişkisi,
Aile üyeleri ile şirket çalışanları arasındaki iş ilişkisi,
Aile üyelerinin şirket bünyesindeki işe giriş, çalışma ve davranış kuralları, performans göstergeleri, ödül, terfi, emeklilik politikalarını içerir.

Bunların yanında bir aile anayasasında bulunması gereken temel ilkelerden en önemlisi şirketin ihtiyaçlarının tüm çalışanların görüşlerinden öncelikli tutulması ve yapılan anayasa görüşmelerinde objektif karar alınması ve ciddiyetle uygulanmasının sağlanmasıdır. Aile anayasasında yer alan temel ilkelerde eşitlik esas alınmalı, bunun içinde tüm üyeler arasında eşit koşullar sağlanmalıdır.

Doç. Dr. Kadir TUNA

Geri

Uzman Hakkında

Uzmanın Diğer Makaleleri

Tüm Makaleleri Görüntüle

Aile Anayasası Oluşturma Süreci

Uzman Hakkında

İşlem Başarılı!