Çevre ve iklim değişikliği şu an genel anlamda bütün sektörler için en önemli sorun olmakla beraber sosyal boyutu da aynı derecede önem arz etmektedir. Sosyal boyutun şirketler için kapsayıcılık olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. İnsan haklarına, hayvan haklarına, çocuk haklarına ve daha birçok insani değere duyarlı şirketlerin inşa edilmesinin gerekliliği son derece önemli bir konu hâline gelmiştir. Çevreye duyarlılık konusunda artık şirketler karbon ayak izini azaltmak için profesyonel şirketlerle çalışmaktadır. Tüketiciler ürün ve hizmet seçim sürecinde tercih ettiği şirkette kapsayıcılık ve çeşitlilik görmek istemektedir. Bu seçimin doğru değerlendirilmesi hâlinde şirketler için bir fırsat alanı oluşmaktadır. Tüketiciyi anlayıp değişmek önemli olmakla beraber, zaten değişime hazır ve bunu hâlihazırda talep eden tüketici profiline uygun şirket politikaları belirlemek de önemli bir strateji olarak ortaya çıkmaktadır.

Yeşil dönüşüm, sürdürülebilirlik, çevre vb. konular artık yeterince konuşulmaktadır. Ancak önemli olan gerçek bir değişim için şirketlerin CEO’ları, tedarikçileri ve çalışanları ile topyekûn bir dönüşüm geçirmesidir. Tüketiciye sormak ve ona danışmak aynı zamanda tüketicinin markaya/şirkete güvenini de tesis edecektir. Sorumlu ve sürdürülebilir bir şirket tüketici nezdinde daha iyi bir imaja sahip olacaktır. Ambalajlama ve ürün bilgisini daha ulaşılabilir yapmak, QR kod kullanmak, görme engelli bireyler için okunabilir ambalajlama gibi süreçler de şirketlere değer katmaktadır. Bu kapsamda, yapay zekânın önemi ortaya çıkmaktadır. Dünya hızlıca metaverse ve yapay zekâya önem verir hâle gelmiştir, bu alanda ciddi yatırımlar yapılmaktadır. Bunun sebebi söz konusu alandaki potansiyelin yatırımcılar için ciddi bir fırsat olmasıdır.

Şirket politikalarında sürdürülebilirliğin öne çıkması daha az maliyete, tedarik zinciri oluşturmada daha az riske ve en önemlisi şirketlerin daha hızlı ve uzun vadeli büyümesine imkân sağlamaktadır. Sosyal medya kanalları da sürdürülebilirlik ve eğitim konularında önemli bir konuma ulaşmış, bu kanallar doğru kampanyalar ile büyük kitlelere hitap etme şansını ortaya çıkarmaktadır. Diğer yandan yapay zekâ kullanımı pazarlama sektöründe karbon ayak izini ciddi anlamda düşürebilmekte ve insanların kreatif yönünü çok daha etkin bir şekilde desteklemektedir.

Bu kapsamda en mantıklı yaklaşım hem tüketiciye hem şirkete odaklanmaktır. Dönüşümü iki taraflı yürütebilmektir. Geçtiğimiz son on yılda aldığımız kıyafet sayısı iki katına çıkmıştır. Çünkü şirketler tüketicileri daha fazla almaya, daha fazla harcamaya kısacası bir tüketim çılgınlığına sürüklemektedir. Dolayısıyla sürdürülebilir bir büyüme için, en temelinde şirketlerin yönetim anlayışında bir değişim olması şarttır. Dünyamızın kaybettiği her dakika geri dönülemez zararlara yol açmakta ve tüketicilerin taleplerini araştırmak, değerlendirmek gibi uzun süreçler yerine şirketlerin bakış açılarını değiştirmeleri daha kökten ve hızlı bir değişime öncülük edebilecektir.

Dr. Selim Süleyman

22.06.2023