İşletme sermayesi yönetimi, bir işletmenin kısa vadeli finansal sağlığını ve likiditesini optimize etmeyi amaçlayan bir finansal yönetim stratejisidir. İşletme sermayesi yönetimi unsurları; nakit yönetimi, alacak yönetimi ve stok yönetimidir.

Nakit yönetimi, bir işletmenin nakit akışını kontrol etme, planlama yapma ve optimize etme sürecidir. Bu süreç işletmelerin likiditesini korumak, finansal sağlığını sürdürmek ve operasyonel etkinliğini arttırmak amacıyla uygulanır.

İşletmeler gelecekteki nakit giriş ve çıkışlarını tahmin etmek için düzenli olarak nakit akış tahminleri yaparlar. Bu, beklenen gelir ve harcamaları izleyerek nakit pozisyonunu önceden belirleme imkânı sağlar. Alacak tahsilat süreçlerini hızlandırmak, müşteri ilişkilerini etkilemeksizin nakit akışını arttırabilir. Aynı zamanda borç ödemelerini zamanında ve etkili bir şekilde yönetmek de finansal sağlığı olumlu etkiler. İşletmeler;

• Günlük operasyonları sürdürebilmek ve beklenmeyen harcamalarla başa çıkabilmek için ihtiyaç duyulan minimum nakit seviyelerini belirler. Bu, işletmenin likiditesini güvence altına alır.
• Stok seviyelerini dikkatlice izleyerek aşırı stokları önler ve stok maliyetlerini minimize ederler. Etkili bir stok yönetimi, işletmenin nakit akışını pozitif yönde etkiler.
• Farklı hesaplar arasında nakit transferleri yaparak likiditeyi yönetirler. Örneğin, faiz getirisi yüksek olan hesaplara geçici nakit transferleri yaparak kâr elde edebilirler.
• Finansman araçlarını kullanarak nakit yönetimini optimize edebilirler. Kredi hatları, vadeli ödemeler ve diğer finansman araçları, nakit akışını destekleyebilir. Nakit yönetimi finansal riskleri yönetmeyi içerir. Faiz oranı riski, döviz kuru riski gibi faktörlerin kontrol edilmesi ve azaltılması, işletmenin nakit akışını güvence altına alır.
• Alacak tahsilatı, stok dönüş süresi ve tedarikçi ödemeleri gibi unsurları içeren nakit döngüsünü yöneterek işletme sermayesi etkinliğini arttırabilirler. Etkili bir nakit yönetimi, işletmenin operasyonel sürekliliğini sağlar, finansal esneklik kazandırır ve beklenmeyen durumlarla başa çıkma yeteneğini güçlendirir.

İşletme sermayesi içinde nakit, önemli bir unsurdur. Nakit, işletmenin günlük operasyonlarını sürdürebilmesi ve beklenmeyen harcamalarla başa çıkabilmesi için kritiktir.

İşletme sermayesi yönetimi;

• Alacaklar ve borçlar arasındaki dengeyi sağlamak için önemlidir. Alacakların etkili bir şekilde tahsil edilmesi, nakit akışını arttırabilir. Aynı zamanda borçların etkili bir şekilde yönetilmesi de nakit yönetimini olumlu bir şekilde etkiler.
• Stok seviyelerini optimize etmeyi içerir. Stokların etkili bir şekilde yönetilmesi, nakit akışını arttırabilir. Aşırı stoklar, sermayenin işletmede pasif kalmasına neden olabilir.
• Nakit döngüsünü yönetmek için önemlidir. Nakit döngüsü, bir işletmenin alacak tahsilatı, stok dönüş süresi ve tedarikçilere yapılan ödemeler arasındaki süreci ifade eder. Bu süreç, işletmenin nakit akışını belirler ve yönetir.

Bu unsurlar işletme sermayesi yönetiminin ana bileşenlerini oluşturur ve bir işletmenin finansal sürdürülebilirliğini sağlamak için bir araya getirilmelidir. Etkili bir işletme sermayesi yönetimi, işletmenin likiditesini korumak ve operasyonel sürekliliği sağlamak açısından önemlidir.

Prof. Dr. Kadir Tuna

06.12.2023