Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (ESG), Şirketin Finansalları Açısından Neden Önemlidir?

Bir şirketiniz varsa veya bir şirketin yönetim kurulunda yer alıyorsanız muhtemelen ESG terimini duymuşsunuzdur. Peki ESG nedir ve neden önemlidir?

Çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG), bir şirketin gezegene ve insanlara ilişkin olarak nasıl faaliyet gösterdiğine dair bir dizi standarttır.

ESG önemli çünkü sosyal bilinçli yatırımcılar artık potansiyel yatırımları taramak için ESG kriterlerini kullanıyor.

Çevresel kriterler bir şirketin gezegenin koruyucusu olarak nasıl performans gösterdiğini inceler. Sosyal kriterler; bir şirketin çalışanları, tedarikçileri, müşterileri ve faaliyet gösterdiği topluluklarla ilişkilerini nasıl yönettiğini inceler. Yönetişim, bir kuruluşun nasıl yönetildiğini ve kontrol edildiğini belirleyen bir dizi sürecin yanı sıra bir dizi kuralı ve en iyi uygulamaları tanımlar.

Çevre kriterleri

Çevresel kriterler bir şirketin enerji kullanımını, yarattığı atık ve kirliliği, doğal kaynakları nasıl koruduğunu ve hayvanlara nasıl davrandığını içerebilir.

Kriterler genellikle bir şirketin karşılaşabileceği çevresel risklerin ve şirketin bu riskleri nasıl yönettiğinin değerlendirilmesinde kullanılır. Örneğin, kirlenmiş araziye sahip mi? Tehlikeli atıkları nasıl bertaraf ediyor? Toksik emisyonları nasıl yönetiyor ve çevre düzenlemelerine nasıl uyuyor?

Sosyal kriterler

Sosyal kriterler şirketin iş ilişkilerini inceliyor. Şirket çalışan sağlığı ve güvenliğine yüksek önem veriyor mu? Şirket kârının bir yüzdesini yerel topluluğa ayırıyor mu? Şirket çalışanları gönüllü çalışmalar yapıyor mu? Diğer paydaşların çıkarları dikkate alınıyor mu?

Yönetim

Bir şirketin ESG'sine bakan yatırımcılar, onun muhasebe ve raporlama yöntemlerinin doğru ve şeffaf olduğunu görmek isterler. Yatırımcılar ayrıca bir şirketin hissedarlarına nasıl davrandığına ve onların önemli konularda oy kullanma haklarına da bakarlar. Yatırımcılar, yönetim kurulu üyelerini seçerken şirketin yasa dışı uygulamalara başvurmadığına ve çıkar çatışmalarından kaçındığına dair güvence ararlar.

ESG eksikliği bir şirketin değerine zarar verebilir

Yatırımcılar artık çevresel, sosyal ve yönetişim kriterlerinin etik kaygıların ötesine geçtiğini anlıyor. Güçlü ESG kriterleri sayesinde şirketler risk içeren uygulamalardan kaçınabilir. Örneğin Volkswagen'in emisyon skandalı şirketin hisse fiyatlarını sarstı ve yatırımcılar milyarlarca dolar kaybetti.

Yatırımcılar ve yatırım firmaları artık ESG odaklı şirketleri ve finansal hizmet şirketlerini arıyor, çeşitli şirketlerin ESG yaklaşımlarını inceleyen yıllık raporlar yayınlıyorlar.

Dünya çapında yaklaşık 30 önemli ESG derecelendirme kuruluşu ve veri sağlayıcısı bulunuyor. ESG derecelendirme kuruluşları küresel büyük ölçekli firmaları kapsıyor ve varlık yöneticileri ile yatırımcılar tarafından sıklıkla kullanılıyor.

Prof. Dr. Kadir Tuna

29.09.2023

Uzman Hakkında

Prof. Dr. Kadir Tuna
Finansal Yönetim

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İngilizce İktisat Bölümü’nden 1999 yılında mezun oldu. Yüksek lisans ve doktorayı aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde tamamladı.
İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi ve Bankacılık Araştırma Merkezi Müdürü’dür.

Başta İstanbul Üniversitesi olmak üzere çeşitli üniversitelerde bankacılık ve finans konularında lisans ve yüksek lisans düzeylerinde dersler vermektedir. 2003 yılında 5411 sayılı Bankacılık Kanunu Tasarısı TBMM Bütçe Plan Komisyon üyesi, 2005 yılında DPT 9. Kalkınma Planı Finansal Hizmetler Özel İhtisas Komisyon üyesi, 2008 yılında T.C Ulaştırma Bakanlığı İntermodal Finansman Özel İhtisas Komisyonu üyesi ve 2012 yılında T.C Kalkınma Bakanlığı 10. Kalkınma Planı Finansal Hizmetler Özel İhtisas Komisyon üyesi olarak görev yaptı. Tuna, aynı zamanda Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Çatı Dergisi Danışma Kurulu üyesi, Halkbank Beraber dergisi ve Takvim Gazetesi köşe yazarıdır. Televizyonlarda ekonomi alanında yorumculuk yapan Tuna’nın uzmanlık alanı ekonomi, bankacılık ve finanstır

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri