Son yıllarda ailelerde eşlerin her ikisinin de çalışma oranı giderek artmaya başladı. Özellikle kadınların iş hayatında daha çok yer almaları üzerine başta çocukların bakımı olmak üzere ev işlerinde daha çok yardımcı ihtiyacı ortaya çıktı.
Ev işlerinde kısmi süreli temizlik, çocuk bakımı, hasta bakımı gibi işlerde yardımcı elemanlar çalıştırılıyor. Evlere haftada bir gündelikçi dediğimiz temizlik işleri yapan çalışanlar geliyor. Hatta varlıklı aileler çocuk bakımında yabancı uyrukluları da tercih ederek çocuklarının farklı bir dil öğrenmesini de sağlamış oluyor.
Ev işlerinde çalışanlar, sosyal güvenlik alanının da konusu hâlindeler.
Çalışanlar açısından baktığınızda ev sahipleri yani bu kişileri evlerinde çalıştıranlar, birer işveren hâlini alarak sigorta yapmak ve prim ödemek durumundalar. Bu işlemler yapılmadığında ciddi para cezaları da geliyor.
Gündelikçi ve bakıcıların primleri hesaplanırken 10 gün önem kazanıyor. 9 gün çalışan bir gündelikçi için prim daha az olurken 10 gün ve daha fazla çalışanlar için asgari ücret devreye giriyor. Örneğin haftada bir gün temizliğe gelen bir çalışanınız için ödeyeceğiniz prim 4 gün olarak belirleniyor.
10 günden az çalışan gündelikçi ve bakıcılar için SGK'ya bir SMS atarak bile sigorta işlemlerini başlatabiliyorsunuz. Yine e-devletten de bu işlemi kolayca yapabilirsiniz. Burada ödenecek prim oranı yüzde 2 olarak hesaplanıyor.
10 Günden Az Çalışanın Prim Hesabı
Brüt asgari ücret 2.943 TL
1 Günlük ücret 98.10 TL
1 Günlük ödenecek prim 1,96 TL
9 Günlük ödenecek prim 17,95 TL
Eğer bakıcı ve gündelikçiniz 10 gün ve üzerinde çalışıyorsa bu kez primi asgari ücret üzerinden hesaplanıyor ve devreye uzun vadeli sigorta kolları giriyor. Yüzde 34,5 oranındaki primleri gerçek kişi işverenler tarafından ödeniyor. Bu primin %20’si uzun vadeli sigorta kolları, %12,5’i genel sağlık sigortası, %2’si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primidir. Bu arada işverenlere sağlanan prim teşviklerinden de yararlanılıyor. O zaman bu oranlar düşüyor.
10 Gün ve Üzerinde Çalışanın Prim Hesabı
Brüt asgari ücret 2.943 TL
1 Günlük asgari ücret 98,10 TL
10 Günlük ücret 981 TL
10 Günlük prim miktarı 338.45 TL
Son yıllarda ailelerin birçoğu ev işlerinde ve çocuk bakımında yabancıları da tercih ediyor. Yabancılarda 10 günden az sigortalı olma durumu kabul edilmiyor. O yüzden 10 günden fazla süreli sigorta işlemi yapılıyor. Maaş ise en az asgari ücret olarak bildiriliyor. Yabancı işçiler iş güvencesi ve diğer konular bakımından Türk vatandaşlarıyla aynı haklara sahip. Yani izin, tazminat, işten ayrılma, hastaneden yararlanma gibi uygulamalar yürürlükteki İş Kanunu'na göre yapılıyor. Yabancıların çalışma izinleri olmaksızın çalışmaları durumunda ise ağır para cezaları uygulanıyor. Burada ceza hem işçinin kendisine hem de çalıştırana kesiliyor.