Ek Ödemeler Tazminatı Artırır

Ek Ödemeler Tazminatı Artırır
 
Kıdem tazminatı ülkemizde en çok uyuşmazlığa yol açan konuların başında geliyor. Resmi açıklamalara göre de kıdem tazminatını alamayan çalışanların oranı yüzde 80’lerin üzerinde. Hükümet de bu durumu göz önüne alarak yeni bir kıdem tazminatı fonu çalışması yürütüyor. Bu çalışmanın neticesinde “herkesin tazminatını alabileceği” bir sistem hayatımıza girmiş olacak. Fon sayesinde hem işverenler mağdur olmayacak hem de çalışanlar hak ettikleri tazminatlarını mahkemelere gitmeden alabilecek.
 
Mevcut durumda kıdem tazminatını alabilmek için en az 1 yıl çalışmak gerekiyor. 1 yılın altında çalışanlar ayrıldıklarında kıdem tazminatını alamıyor. Yine tazminat alabilmek için çalışanın istek ve kusuru dışında ayrılmış olması şartı (emeklilik, askerlik, 15 yıl 3.600 gün, evlilik, haklı fesih gibi istisnalar hariç) aranıyor. Hesaplama yapılırken de her yıl için bir aylık (30 günlük) brüt maaş dikkate alınıyor.  Brüt ücretin primler ve diğer kesintiler yapılmadan önceki ücret olması gerekiyor. Bundan damga vergisi hariç kesinti yapılamıyor.
 
Sadece maaş yok
 
Buradaki brüt maaş dediğimiz yani prime esas kazanç sadece çalışanın maaşından ibaret olmuyor. Dolayısıyla nakit olarak ve düzenli ödenen her ücret tazminat hesaplanırken dikkate alınıyor. Bunlar da çalışanın tazminatını artırıcı rol oynuyor. O yüzden detaylarını aşağıda bulacağınız bu tür ödemeler varsa tazminatınız hesaplanırken bunların dikkate alınıp alınmadığını mutlaka kontrol edin.
 
Yine gerçek maaşın bordroda gösterilmiş olması da tazminat açısından önem kazanıyor. Ülkemizde yaygın olan işçilerin kaç lira maaş alırsa alsın asgari ücretten gösterilmesi uygulaması çalışanlar açısından büyük dezavantajlara yol açıyor. Tazminat açısından baktığınızda da hesaplama yapılırken resmi kayıtlardaki asgari ücret üzerinden yapılıyor ve işçinin hakları yeniliyor.
 
Son ücretler geçerli
 
Tazminatı artırmak için yöntemleri sırayla belirtelim.
Kıdem tazminatına esas oluşturacak ücret yukarıda dediğimiz gibi sadece maaşınızdan oluşmuyor. Öncelikle işten ayrıldığınız tarihteki ödenen tüm ücretler dikkate alınıyor. Bu yüzden genelde ocak ayında zam yapıldığı düşünüldüğünde emeklilik gibi önceden karar verilen tarihlerde zam ayından sonra ayrılmak tazminatı artırıcı rol oynuyor.
 
Kıdem tazminatını hesaplayacağınız brüt ücrete düzenli olarak size ödenen tüm ücretlerin eklenmesi gerekiyor. Bunların bazılarını şöyle sıralayabiliriz: 
  • Yemek yardımı, kasa tazminatı, gıda yardımı, yakacak yardımı, konut yardımı, erzak yardımı, unvan tazminatı, yıpranma tazminatı, sağlık yardımı, mali sorumluluk tazminatı, devamlı ödenen primler...
 Tazminat hesabında bazı ödemeler ise dikkate alınmıyor. Bunlardan bazıları ise şöyle: Yıllık izin ücreti,  evlenme yardımı,  genel tatil ücreti,  doğum ve ölüm yardımı,  devamlı olmayan primler, fazla çalışma ve mesai ücreti…
 
Çalışanlar açısından bu ödemelerin tazminata esas tutulan ücrete katılması toplu parayı da artırdığı için önemli. Örneğin bir çalışanın brüt ücretinin 3 bin lira olduğunu varsayalım. Bu çalışana düzenli olarak her ay 1000 lira da prim ödeniyor. 10 yılın sonunda alacağı tazminat normal ücretten hesaplanırsa 30 bin lira, bu primin de katılmasıyla hesaplanırsa 40 bin lira olacaktır. Hakkını kullanmazsa 10 bin lira daha az para alacaktır. Bu yüzden bordrolarınızı kontrol etmeyi unutmayın.
 
Faruk Erdem

Uzman Hakkında

Faruk Erdem
Emeklilik ve Sigorta

Faruk Erdem, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun oldu. Üniversite yıllarında başladığı gazeteciliğe birçok gazete, televizyon, radyo ve haber ajansında devam etti. Hâlen Takvim Gazetesi’nde Ekonomi Müdürü olarak görev yapan Faruk Erdem aynı zamanda Sabah ve Yeni Asır gazetelerinde köşe yazarlığı yapmakta, A Haber televizyon kanalında her sabah ekonomi gündemini yorumlamaktadır. Ayrıca A Para kanalında her cuma akşamı yayınlanan çalışma hayatı, vergi, tüketici hakları ve sosyal güvenlik konularını içeren “Bize Sorun” adlı bir programın da yorumculuğunu üstlenmiştir. Erdem, bir dönem Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Hayatı Danışma Kurulu üyeliği de yapmıştır. Sürekli sarı basın kartı sahibi olan Faruk Erdem, Ekonomi Gazetecileri Derneği Başkan Yardımcısı ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti üyesidir. Emeklilik sistemlerini konu alan “Ah Bir Emekli Olsam!” isimli kitabın da yazarıdır.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri