Dış Ticarette Karşı Tarafın Sahtekarlık Yöneliminin Anlaşılmasına Yardımcı Olan Deyimler

Dış ticaret işlemlerinde özellikle konşimentolarda, akreditiflerde ve verilen teklif/sözleşmelerde sahtecilik yapılması rastlanan bir durumdur. Bu türden durumlarla karşılaşan firma yöneticileri ise kendilerini kötü (saf) göstereceği için mali polise de başvuramamaktadır.

Firma yöneticileri özellikle şu deyimlere rastladıklarında daha dikkatli olmalıdır:
  • Yazım hataları varsa
  • Metinler gereksiz karmaşıklıkta ise
  • “Prime Bank” kredi garantisi: Bir takım aracılar, firmaları yurt dışındaki önemli yatırımcıların fonlarını garanti göstererek teminat mektubu vereceklerine ikna edip ciddi komisyonlar alabilmektedir. İtibar edilmemesi gerekir.
  • LOI: Letter of intent kısaltmasıdır. Taraflardan birinin işlemi yapmaya istekli olduğunu belirten, hukuken bir anlamı olmayan bildirimdir.
  • Under penalty of jury: “yeminli ifade”, cezai şart kabulü ile gibi bir ifade ticari sözleşmelerde olmamalıdır.
  • Under full corporate authority and responsibility: “Kurumsal yetki ve sorumluluk altında beyan ederim ki..” Hukuken anlamsız bir ifadedir.
  • KTT: Key tested telex (şifreli mesaj veya telegrafik teleks) kısaltması. Bu deyimi bankacılar kullanmaz, görüldüğü an şüphe uyanmalıdır.
  • Freely negotiable, unconditional, irrevocable, clear SWIFT wire transfer
  • Divisible and assignable: Bölünebilir demektir, bankacılıkta sevilen ve kullanılan bir deyim değildir.
  • Cash backed guarantee, Cash backed L/C: Akreditifi veya bir garantiyi açan bankanın müşterisinden aldığı teminat bilgisi gizli bir bilgidir. Bankanın alacağı nasıl teminat aldığı alıcıyı ilgilendirmez. Bu ifade görüldüğü zaman işlem yapılmamalıdır.
  • Prooof of funds, proof of product: Birbirini tanımayan taraflardan birisinin elinde para, diğerinde de mal olduğunun garantisinin bankalarca verilmesi istenmektedir. Tanımadan ticari ilişkiye girmeyin.
  • RWA: Ready, willing, able. Yazıyı imzalayan taraf karşı tarafa, işlemi yapmaya istekli, hazır ve ödemeye gücü olduğunu anlatmaya çalışmaktadır. Güven hissi uyandırmak için kullanılır.
  • “Non-circumvention”ve “Non-Disclosure”: “Aradan çıkarmama ve ifşa etmeme”
  • Any safe port: Herhangi güvenli bir liman ifadesi çeşitli ticari işlemlerde rastlanabilen bir ifadedir. Ancak alımı CIF (Cost-Insurance-Freight) olarak yaptığınız durumda, nakliye bedeli malın taşınacağı mesafeye göre hesaplandığı için, bu ifade görüldüğünde dikkatli olunması gerekir.
  • Pay order: payment order kısaltmasıdır. Bankacılar sık kulllanmazlar.
  • Ödeme “without protest” yapılacaktır ifadesi
  • Collateral Houses and Safekeeping Receipts: Ödeme yapılacak paranın güvenli bir yerde beklediğini anlatan, anlamsız bir ifadedir.
  • Funds are free, clear and clean, from a non-criminal origin: Hiç bir anlamı yoktur. Fonlar temiz, serbest ve suç kaynaklı değildir anlamına geliyor.
Her durumda, uluslararası bağlantıları güçlü ve güvenilir bir banka, deneyimli bir hukukçu, gümrük müşaviri, nakliye şirketi ve uluslararası gözetim şirketi ile çalışmak ve ciddi anlaşmalardan önce onların görüşlerini almak önemlidir.

Zeynep İyiler

Uzman Hakkında

Dr. Levent Özkardeş
Dış Ticaret

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nden 2000 yılında mezun oldu. 2014 yılında ABD’de Boston Üniversitesi Çokuluslu Ticaret Yüksek Lisans Programı’nı tamamlayarak yüksek lisans derecesini aldı. Doktora derecesini 2020 yılında Yaşar Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı’nda, “Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün (YYS) Firmaların Rekabet Yapısına Etkisi”ni konu alan tez çalışması ile tamamladı.

Meslek hayatına 2001 yılında gümrük müfettiş yardımcısı olarak başladı; 2005 yılında gümrük müfettişliğine, 2012 yılında da gümrük başmüfettişliğine atandı. Mesleğinde 18 yılı geride bıraktığı 2019’da başmüfettişlik görevinden ayrılarak önde gelen bir gümrük müşavirliği firmasında genel koordinatör olarak çalıştı. Özkardeş, 2021 yılı itibari ile kurucusu olduğu gümrük, dış ticaret denetim ve danışmanlık firması bünyesinde gümrük ve dış ticaret alanlarında eğitim, danışmanlık ve denetim hizmetleri vermekte, aynı zamanda yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği yapmaktadır. Ayrıca Yaşar Üniversitesi Dış Ticaret Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak gümrük ve dış ticaret dersleri vermektedir.

İyi derecede İngilizce ve Almanca bilen, birçok dergide makaleleri yayımlanan, dış ticaret ile ilgili panellere konuşmacı olarak katılan Levent Özkardeş, dış ticaret ve gümrük alanlarında uzmanlaşmıştır.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri