Adsız (1120 × 600 piksel) (1120 × 774 piksel) (2400 × 572 piksel) - 1

Esnafın Favori Günü “Şahane Cuma” Nedir?

Şahane cuma, muhteşem cuma, nefis cuma… İsmi zaman zaman değişse de değişmeyen gerçek, esnafımızın en sevdiği günlerden olan alışveriş cumasının yaklaştığı, kapıda olduğu. Bu yıl tüm dünyada 25 Kasım tarihinde kutlanacak olan şahane cuma, bilindiği üzere markaların ürünlerinde ve hizmetlerinde indirime gittiği bir alışveriş günü. Bilinen gerçek bu, peki detaylar neler? Gelin, hep birlikte şahane cumayı masaya yatıralım ve ne olduğuna yakından bakalım. 

Adsız tasarım - 1

Adsız (880 × 880 piksel) - 1

Amerika’dan tüm dünyaya 

Orijinal ismi Black Friday olan bu gün, ilk kez Amerika’da kutlanmaya başlanan bir gün. Öyle ki bu tabirin ilk kez Philadelphia kentinde ortaya çıktığı tahmin ediliyor. Bunların yanı sıra Black Friday aslında ABD’de Şükran Günü olan ve Kasım ayının dördüncü perşembesini takip eden cuma gününü ifade ediyor ve 1952 yılından bu yana Noel alışveriş sezonunun ilk günü kabul edilerek alışveriş indirimleri başlıyor.


“Kara”nın ardındaki gerçek

Tüm dünyada kutlanan ancak resmi bir tatil olmayan bu alışveriş günü için “kara” ifadesinin kullanılmasının nedeni 60’lı yıllarda saklı. O senelerde dükkanların daha hava aydınlanmadan açılması ve kararmadan kapanmaması, bunun yanı sıra alışveriş caddelerinde yaşanan yoğun araç ve insan trafiğinin neden olduğu günlük hayatı etkileyen olumsuzluklar bugüne “kara” denmesine sebep olmuş. Black friday, günümüze de bu sıfatı ile gelmeyi başarmış.  

 

Adsız (880 × 880 piksel) - 2

Adsız (880 × 880 piksel) - 3

Giderek yaygınlaştı

1980'lere kadar ABD’nin belli bölgelerinde uygulanan şahane cuma indirimleri, 90'larda ve 2000'lerde giderek tüm ülkeye yayıldı. Bunun sonucunda alışveriş merkezleri ve dükkanların açılış saatleri iyice erkene alındı ve takvimler 2011 yılını gösterdiğinde perşembeyi cumaya bağlayan gece 24’te dükkanlar açılmaya başlandı. Daha sonra ise Amerika’da başlayan bu alışveriş gününe ait trend, online alışverişin yaygınlaşmasıyla tüm dünyada popüler hale geldi ve benimsendi. 


Tehlikeli sonuçlar doğurdu

İlk anda kulağa hoş gelse de bu alışveriş çılgınlığı, süreç içerisinde çeşitli tehlikelere sebebiyet vermeye başladı. Tüm dünyada gece yarısı indirimlerinin sabırsızlıkla beklenmesi, dükkanların açılış saatleri öncesi uzun kuyrukların oluşması ve insanlarda tahammülün azalması ile izdihamlar, kavgalar ve yaralamalar görülmeye başlandı. Dükkan önlerinde günler öncesinden çadır kuranların ısınmak için propan gazı ve jeneratör kullanması, oluşan kalabalıkların acil çıkış kapılarını ve merdivenlerini tıkaması ve hırsızlık/gasp gibi durumlar istenmeyen sonuçlara sebebiyet verdi. 2006’dan bu yana sadece ABD’de şahane cumaya bağlı olarak 10 ölüm ve 111 yaralanma vakası rapor edildi.

Adsız (880 × 880 piksel) - 4

Adsız (880 × 880 piksel) - 5

Süresi ve indirimleri arttı 

Ortaya çıktığı ilk zamanlara göre önemli değişimler geçiren şahane cuma, artık sadece tek bir gün olarak kutlanmıyor. Günümüzde bu özel dönem, yaklaşık 10 gün boyunca gündemde kalarak tüketicilere önemli indirimler sunuyor. Bu indirimler ise ürün ve mecra bazında farklılık göstermekle beraber %80’lere kadar ulaşıyor. Ancak tüm bunlara rağmen uzmanlar kullanıcıları alışveriş çılgınlığı, gereksiz tüketim ve gerçek olmayan indirim reklamları konusunda uyarıyor.