Yılın 2. Çeyreği ile ilgili Beklentiler

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Nisan ayı enflasyon toplantısı virüs ve sonrası dönemdeki ekonomik görünüm açısından önemliydi. Küresel salgının hem üretim zincirlerinde yarattığı tahribat hem de sokağa çıkma kısıtlamaları sebebiyle talep tarafını sert şekilde etkilemesi her ülkenin makro dinamiklerini, faiz-enflasyon dengelerini ve genel büyüme trendlerini oldukça yakından ilgilendiriyor.

Türkiye şartlarına baktığımızda, 2019 yılının son çeyreğinde makro dengelenmesini sağlayan ve büyüme trendine doğru hamleler yapan bir ekonomik durum söz konusuydu ve bu büyüme hamleleri 2020 yılının ilk iki ayında da devam etmekteydi. Ancak Çin kaynaklı başlayan virüs salgınının şubat sonu-mart başı gibi Avrupa'ya sıçraması ile dış ticarette, özellikle ihracat tarafında ilk negatif sinyaller gelmeye başladı. 2020 senesinde ihracatın büyümeye katkısının 2019 yılına kıyasla daha az olacağı TCMB tarafından dile getirilmekteydi fakat dış dengenin katkısının yavaşlamasının iç denge ve iç talep ile dengeleneceği 2020 yılının ana planıydı ve bu amaçla da iç talebe yönelik hem kredi büyümesi hem de enflasyon düşüşüyle beraber faizlerin aşağı yönlü seyri kritik önem taşımaktaydı. Maalesef ki virüsün küresel bazda kontrol altına alınamaması ve özellikle Avrupa'nın çok sert etkilenmesi ana planın uygulanmasında zorluklar karşımıza çıkardı.

Zorluklar tarafında başta fiyatlama davranışları ve enflasyon riski geliyor, gelişmekte olan piyasalara olan sermaye akımlarının da ciddi yavaşlaması ile faiz seviyelerinin kontrolü zorlaştı. Talep tarafından her ne kadar enflasyon baskısı virüs sebebiyle azalsa ve petrol fiyatları talebe destek olsa da, başta gıda fiyatları olmak üzere kur üzerinden ithal girdi maliyetlerinde yukarı yönlü riskler oluşmaya başladı; dolayısıyla kur seviyesinin kontrollü hâle gelmesi ana planın aksayan tarafının düzeltilmesi açısından kritik önemde diyebiliriz. Bu bağlamda TCMB'nin geniş politika seti bulunuyor ve rezerv seviyesindeki dalgalanmaları kontrol edebilecek swap, zorunlu karşılıklar, rezerv opsiyon, reeskont tarafı gibi önemli imkânlara sahip. Ek olarak ihracat gelirlerindeki yavaşlamanın turizm gelirleri ile kısmen kontrol altına alınması 2020 yılının 2. çeyreğindeki zorlu süreci atlatabilmekte bir diğer önemli kısım. Bu bağlamda turizm sezonunun açılabilmesi oldukça önemli bir yer tutuyor, tabii ki virüs ile ilgili alınan önlemlerle paralel şekilde sürdürülebilmeli. Şayet 2. çeyrek sonuna kadar virüs tamamen kontrol altına alınabilirse, hâlihazırdaki kamu bankaları öncülüğünde sürdürülen kredi büyümesi ile 2020 yılının ikinci yarısında ana plana doğru geri dönebilme şansımız bulunuyor.

Özetle bahsettiğimiz ana çerçeve altında kur seviyesinin kontrol altında olması belki de tek ana risk unsuru; zira faiz seviyelerinin iç talebe yönelik %7-%7,5 yıl sonu enflasyonuna paralel indirilebilmesi ve kredi büyümesine destek verilmesi, düşük petrol fiyatları ile büyümeye iç dengenin katkısını oldukça önemli hâle getiriyor.

Dr. Öğr. Üyesi K. Dağhan Gökçe

Geri

Uzman Hakkında

Uzmanın Diğer Makaleleri

Tüm Makaleleri Görüntüle

Yılın 2. Çeyreği ile ilgili Beklentiler

Uzman Hakkında

İşlem Başarılı!