Türkiye ve dünyanın gözü Fed’in kararında

2018 Aralık ayında Trump ile Fed arasındaki faiz çekişmesi sonrası piyasanın da verdiği sert satış tepkisi ile kazanan Trump ve piyasa olmuştu, Fed ise Aralık ayında yaptığı son 25 baz puan artış sonrası durmayı, beklemeyi ve gözlemlemeyi tercih etmişti.

2019’un Haziran ayına geldiğimizde, geçen zaman içerisinde Trump bir kaç kez Fed’in durmasının yeterli olmadığını, ABD ekonomisine destek olmak amaçlı faizleri düşürmesi gerektiğini açıklamıştı. Çin ile devam eden ticaret görüşmelerine dair iyimserlik hem Fed’in bekleme süresini uzattı hem de Trump’ın Fed’e karşı çıkışlarını etkisiz kıldı.
 
2019 yılının ilk yarısını tamamlamaya doğru girdiğimiz bu ay içerisinde ise Çin ile görüşmeler yeniden çekişmeye ve sertleşmeye dönerken, Asya ihracat ekonomilerindeki keskin yavaşlama, Brexit belirsizliği ve AB ekonomilerindeki durgunluk ABD büyümesine de yavaş yavaş etki etmeye başladı ve bu da beraberinde Fed’in faiz indirimi için piyasanın fiyatlamaya başlamasına yol açtı diyebiliriz.
 
Denklemde eksik olan ve henüz net sinyal vermeyen ABD hisse senedi endeksleri ve muhtemeldir ki Haziran Fed toplantısı öncesi bu endekslerde de sert satış dalgası görürsek piyasanın da Fed baskısı yeniden Trump’ın açıklamaları, çıkışları ile birleşecek ve Fed Haziran’da faiz indirimi yapmasa bile faiz indirim sinyalini piyasaya verecek.
 
Bu gelişmeler ABD içi olası kuvvetli senaryo Haziran ayı için, öte yandan global tarafta da makro göstergeler gelişmiş ekonomilerde üretimden, ihracata, dünya ticaretine ve harcamaya yönelik olarak gerilemeye ve kısmi durgunluk, resesyon sinyalleri vermeye devam ediyor. ABD gümrük tarifelerinin de henüz talep yönlü enflasyon tehlikesi göstermediğini de hesaba katarsak Haziran Fed toplantısı için şartlar teker teker oluşmakta diyebiliriz. Her ne kadar gelişmiş ekonomilerdeki yavaşlama ana gelişmekte olan ülkelerde de zayıf büyümeye işaret etse de Fed’in faiz baskısını hafifleterek geriye almaya başlaması özellikle gelişmekte olan ülkelerin merkez bankalarının faiz indirimi için elini rahatlatacak.
 
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) açısından da büyük önem taşıyan bu ve olası gelişmelerin yansımasını Haziran TCMB PPK toplantısında göreceğiz. ABD ekonomisinin makro temelli gelişmeleri dünyanın geri kalanından pozitif ayrışmaya devam edemez; zira ABD ekonomisindeki öncü göstergeler 2.çeyrek için bile yavaşlamaya başlamış durumda ve yıllık büyümenin %2’lerin altına çekilmesi oldukça olası görünüyor. 19 Haziran’a kadar ABD hisse senedi endekslerindeki satış baskısını görmeye başladığımızda Fed’in de güncel gelişmelere paralel uyum sağlayacağını göreceğiz.
 

Dr. K. Dağhan Gökçe

Uzman Hakkında

Dr. Öğr. Üyesi K. Dağhan Gökçe
Yatırım Danışmanlığı

Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden lisans derecesi, ABD California Eyalet Üniversitesi ve UC Berkeley ortak programından işletme-iş idaresi alanında yüksek lisans, yine Boğaziçi Üniversitesi’nden ekonomi ve finans alanında yüksek lisans derecesine sahiptir. Gökçe, İstanbul Üniversitesi'nde finans doktora çalışmalarını 2016 yılında tamamlamıştır. Bilgi Üniversitesi’nde matematik finans dersleri veren K. Dağhan Gökçe, Nisan 2021’den bu yana Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Bununla birlikte makro-ekonomi alanında global piyasaları günlük olarak İngilizce, Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca takip etmekte, global emtia piyasaları, hisse senetleri, vadeli ve türev piyasalar ile ilgili günlük yorumlarda bulunmaktadır. Boğaziçi Üniversitesi’nde risk yönetimi ve KOBİ danışmanlığı üzerine de çalışmalarda bulunmaktadır. Uzmanlık alanı politik-ekonomi, finansal yatırım ürünleri ve KOBİ risk danışmanlığıdır.

 

2002 yılında California İş Geliştirme Merkezi’nde Pazarlama Müdür Yardımcılığıyla başladığı kariyerine Fiat Auto’da Yedek Parça Ürünleri Pazarlama ve Satış Yöneticisi, makro ekonomi ve bölgesel gelişim alanlarında 23. Dönem TBMM Milletvekili Danışmanlığı, Hisar Şirketler Grubu’nda Finansal Yönetim, Forextraview dergisinde köşe yazarlığı, Turkey Tribune web sitesinde köşe yazarlığı ve yazarlık, Halkbank SMES Yatırım Danışmanlığı, Risk Turk’te Eğitim Danışmanlığı, Saxo Bank’ta Makro Ekonomist, Boğaziçi Üniversitesi’nde misafir öğretim üyeliği yaparak devam etmiştir. K. Dağhan Gökçe; Hisar Ev Aletleri ve Polathan Dayanıklı Tüketim şirketlerinde finans ve planlama sorumlusu, Turkey Tribune web sitesinde makro global ekonomi ve Merkez Bankası faaliyetleri ile ilgili köşe yazarıdır.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri