Brexit/Bremain Senaryoları

Hafta sonu Birleşik Krallık medyasında çıkan anket haberleri işlerin referandum kararı adına daha da kötüye gittiğini gösteriyordu. Cuma akşam saatlerinde Opinium tarafından açıklanan anket sonuçlarına göre Brexit yani AB’den çıkış, kalma yönündeki tercihe göre 19 puan farkla öndeydi.
 
Açıklanan birkaç farklı anket sonucunda da 10 puana kadar Brexit lehine tercih gözüküyordu. Son açıklanan sonuçlar beklentinin aksineydi aslında; çünkü geçtiğimiz hafta Birleşik Krallık ’ta 1.5 milyon ek kişi oy kullanma hakkını elde etmişti ve bu yaş grubunun kalma yönünde oy kullanması bekleniyordu. Ancak mülteci krizi ve güvenlik sorunları medyada işlendikçe Brexit lehine gelişmeler de artıyor. Hatta pazar günü ABD Orlando’da yaşanan olay hem Trump tarafını hem de Birleşik Krallık’taki marjinal kesimleri etkileme potansiyeline sahip. % 10 - % 15 civarında kararsız kesim olduğu ve iki kutup arası farkın da bu oranlar civarında dolaştığı dikkate alınırsa stres seviyesinin ne denli aniden yükselmeye açık olacağı daha net anlaşılabilir.
 
Peki 23 Haziran’a kadar önümüzde hangi süreçler ve önemli tarihler var?
 
15 Haziran ve 21 Haziran tarihlerinde BBC’den canlı yayınlanacak oturumlarda iki kutup arası fikirler tartışılacak. Bu tarihlerden sonra yapılacak anket sonuçlarına dikkat etmek gerekli.
 
Özellikle referandum gününden önceki 21 Haziran tarihli oturum ve sonrasında ardı ardına açıklanacak anketler kararsızları da etkileme potansiyeline sahip.
 
Referandum akşamı katılım oranı da aynı şekilde takibimizde olacak. Katılım oranının artması kalma, azalması ise çıkma yönünde olasılığı arttırabilir.
 
Yabancı bankalar tarafındaki tahminler, Brexit olasılığı adına % 30 - % 40 bandında seyrediyor, yani anket sonuçlarının aksine bir durum beklentisi var yatırım bankalarında.
 
Peki Brexit değil de Bremain olursa, yani kalma yönünde sonuç çıkarsa ne olur piyasa?
 
Kalma yönündeki bir karar ilk etapta rahatlama yaratacak olsa da, siyasi olarak erken seçimlere gidilmesi olasılığını arttıracaktır. İngiltere Merkez Bankası’nın faiz arttırma olasılığı ise Brexit’in güncel durumda yarattığı düşük büyüme ve zayıf enflasyon göstergeleri ile 2017 yılının ilk çeyreğine doğru kayacaktır. GBPUSD ise ilk etapta 1.45 - 1.4515 bandının üzerine atarak 1.49’ları görebilecektir. 
 

Peki Brexit gerçekleşirse piyasada neler olabilir?
 
ECB Euro swap likiditesini rahatlatmak için tüm line’ları açacağını belirtti.
 
Ayrılmanın fiziksel olarak gerçekleşmesi için AB ile Birleşik Krallık arasında en az 2 yıl sürecek bir takvim işlemeye başlayacak.
 
Birleşik Krallık sadece AB ile değil ABD, Çin gibi diğer ülkelerle de ticaret antlaşmalarını yenilemek durumunda.
 
Ülkeden ilk etapta sermaye ve portföy çıkışı olacağı düşünüldüğünde, cari açık finansman üzerinden makro dengeler de bozulmaya devam edecektir.
 
İngiltere Merkez Bankası’nın faiz seviyesi ve varlık alım programı konusunda nasıl bir aksiyon alacağı ise belirsiz.
 
Zincirleme etki tüm Avrupa siyasetini, değişmeyen tek lider olan Merkel ve Euro krizi esnasında iktidarı bırakmak zorunda olan birçok siyasiyi hem fırsat hem de risk anlamında direkt etkileyecektir.
 
Görüleceği üzere Brexit tarafındaki belirsizlikler, sonrasındaki zorluklar, zincirleme etkiler o kadar spekülasyona açık ki; Brexit kararının çıkacağını düşünmek, global ekonomi adına bambaşka bir dünyaya geçilmesi demek. Son kertede İngiliz halkının rasyonel mi yoksa duygusal mı davranabileceğini takip etmeye devam edeceğiz; zira FX piyasası, referandum hafta içi yapılacağından açık olacak.
 
Öncelikle takip edilecek pariteler GBPUSD, GBPJPY, EURGBP, EURUSD, EURCHF; devamında altın ve USDTRY-EURTRY-GBPTRY-CHFTRY.
 
GBPUSD tarafında ise tarih boyunca oluşan seviyeler var; Birleşik Krallık ekonomisinin güçlü durduğu, yani büyüme ve faiz tarafında yükseliş trendinde olduğu dönemlerde 1.60 - 1.70 bandına yerleşen sterling, geçiş dönemlerinde ise 1.50 - 1.60 kanalına girmekte.
 
İngiliz ekonomisine iç ve dış şoklar geldiğinde ise sarkmalar 1.40 altında oluyor ancak hemen durgunluk-risk bölgesi olan 1.40 - 1.50 bandına yeniden alınıyor. Keza Lehman sonrası 1.35 - 1.36 bandına kadar çekilmişti. Bu sebeple geniş bant oluşumlarını aklımızda bulundurmakta fayda var.

K. Dağhan Gökçe

Uzman Hakkında

Dr. Öğr. Üyesi K. Dağhan Gökçe
Yatırım Danışmanlığı

Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden lisans derecesi, ABD California Eyalet Üniversitesi ve UC Berkeley ortak programından işletme-iş idaresi alanında yüksek lisans, yine Boğaziçi Üniversitesi’nden ekonomi ve finans alanında yüksek lisans derecesine sahiptir. Gökçe, İstanbul Üniversitesi'nde finans doktora çalışmalarını 2016 yılında tamamlamıştır. Bilgi Üniversitesi’nde matematik finans dersleri veren K. Dağhan Gökçe, Nisan 2021’den bu yana Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Bununla birlikte makro-ekonomi alanında global piyasaları günlük olarak İngilizce, Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca takip etmekte, global emtia piyasaları, hisse senetleri, vadeli ve türev piyasalar ile ilgili günlük yorumlarda bulunmaktadır. Boğaziçi Üniversitesi’nde risk yönetimi ve KOBİ danışmanlığı üzerine de çalışmalarda bulunmaktadır. Uzmanlık alanı politik-ekonomi, finansal yatırım ürünleri ve KOBİ risk danışmanlığıdır.

 

2002 yılında California İş Geliştirme Merkezi’nde Pazarlama Müdür Yardımcılığıyla başladığı kariyerine Fiat Auto’da Yedek Parça Ürünleri Pazarlama ve Satış Yöneticisi, makro ekonomi ve bölgesel gelişim alanlarında 23. Dönem TBMM Milletvekili Danışmanlığı, Hisar Şirketler Grubu’nda Finansal Yönetim, Forextraview dergisinde köşe yazarlığı, Turkey Tribune web sitesinde köşe yazarlığı ve yazarlık, Halkbank SMES Yatırım Danışmanlığı, Risk Turk’te Eğitim Danışmanlığı, Saxo Bank’ta Makro Ekonomist, Boğaziçi Üniversitesi’nde misafir öğretim üyeliği yaparak devam etmiştir. K. Dağhan Gökçe; Hisar Ev Aletleri ve Polathan Dayanıklı Tüketim şirketlerinde finans ve planlama sorumlusu, Turkey Tribune web sitesinde makro global ekonomi ve Merkez Bankası faaliyetleri ile ilgili köşe yazarıdır.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri