ABD tahvil faizleri farklı vadelerde ABD Doları piyasasına dair global beklentileri gösterir, likidite durumunu, fonlama sıkıntılarını ve enflasyon beklentilerini aktarır. Bu sebeplerden ötürü gelişmekte olan piyasaların faiz-kur dengesini anlamlandırabilmek için öncelikle ABD tahvil faizlerine bakmak gerekir. Ayrıca tahvil piyasası hacim olarak hisse senedi piyasalarından daha büyük olduğu için etkisi de global bazdaki hisse senedi piyasalarından daha fazladır. Ek olarak ABD Doları, rezerv para birimi olduğundan tahvil piyasasındaki ağırlık da ABD Doları cinsindendir. Dolayısıyla ABD Doları’na olan, oluşabilecek olan talebi de yakından takip etmemizi sağlar.
Güncel şartlardaki ABD tahvil faiz gelişmelerine baktığımızda ise 2021 yılının başlarındaki ani, sert yükselişin ve güçlü büyüme beklentilerinin artık piyasada satın alınmadığını görüyoruz. ABD 10 yıllık tahvillerinin 1,70 üzerine çıktıktan sonra ağustos başında yeniden 1,20'nin de altına gerilediğini takip ediyoruz. Fed'in fonlama faizini yani kısa vadeli faizleri %0-%0,25 bandında tutmaya devam ettiğini anımsadığımızda pandemi riskinin ve kuvvetli Fed likidite desteğinin tam olarak karşılık bulmadığını anlıyoruz.
Peki reel faizler ne durumda yani enflasyon beklentileri nasıl ABD ekonomisinde?
ABD ekonomisiyle ilgili sıklıkla dile getirilen husus; enflasyon riski olduğu, aşılama ve normalleşme adımlarıyla birlikte güçlü büyümenin talep patlamasına yol açarak genel fiyat seviyesini yukarı çekeceği yönünde. Fed Başkanı’na da sıklıkla sorulan bir husus bu olasılık. O zaman bakılabilecek en iyi göstergelerden biri ABD tahvil faizlerindeki enflasyon beklentisi yani reel faizler diyebiliriz. İlginç olan şu ki ABD 10 yıllık reel faizleri 2020 yılının ortalarından yani pandemi 2020 yazında bitecek algısı oluştuğundan bu yana geçen sürede hâlâ negatif bölgede, eksi 1,20'lerde. 2021 başlarında hızlıca pozitife dönmesine karşın 2021 Ağustos ayında hâlâ bir yıl önceki negatif seviyelerde. Bu hem güncel fiyatlamalarda enflasyonun geçici olarak fiyatlandığının hem de pandeminin geçici olabileceğine dair beklentilerin azaldığının iyi bir göstergesi.
Maalesef görünen; ABD ekonomisinde büyümenin 2021 yılının ikinci yarısında ivme kaybedeceği. Dolayısıyla enflasyon endişeleri de ABD faizleri gibi sakin kalabilir. Lakin bu pandemi belirsizliğinde ABD ekonomisindeki yavaşlama olasılığına karşın gelişmekte olan ülkelerin de büyüme problemine karşı faizleri indirebilecek duruma hazır olmaları azami önemde...
Dr. K. Dağhan Gökçe
Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden lisans derecesi, ABD California Eyalet Üniversitesi ve UC Berkeley ortak programından işletme-iş idaresi alanında yüksek lisans, yine Boğaziçi Üniversitesi’nden ekonomi ve finans alanında yüksek lisans derecesine sahiptir. Gökçe, İstanbul Üniversitesi'nde finans doktora çalışmalarını 2016 yılında tamamlamıştır. Bilgi Üniversitesi’nde matematik finans dersleri veren K. Dağhan Gökçe, Nisan 2021’den bu yana Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Bununla birlikte makro-ekonomi alanında global piyasaları günlük olarak İngilizce, Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca takip etmekte, global emtia piyasaları, hisse senetleri, vadeli ve türev piyasalar ile ilgili günlük yorumlarda bulunmaktadır. Boğaziçi Üniversitesi’nde risk yönetimi ve KOBİ danışmanlığı üzerine de çalışmalarda bulunmaktadır. Uzmanlık alanı politik-ekonomi, finansal yatırım ürünleri ve KOBİ risk danışmanlığıdır.
2002 yılında California İş Geliştirme Merkezi’nde Pazarlama Müdür Yardımcılığıyla başladığı kariyerine Fiat Auto’da Yedek Parça Ürünleri Pazarlama ve Satış Yöneticisi, makro ekonomi ve bölgesel gelişim alanlarında 23. Dönem TBMM Milletvekili Danışmanlığı, Hisar Şirketler Grubu’nda Finansal Yönetim, Forextraview dergisinde köşe yazarlığı, Turkey Tribune web sitesinde köşe yazarlığı ve yazarlık, Halkbank SMES Yatırım Danışmanlığı, Risk Turk’te Eğitim Danışmanlığı, Saxo Bank’ta Makro Ekonomist, Boğaziçi Üniversitesi’nde misafir öğretim üyeliği yaparak devam etmiştir. K. Dağhan Gökçe; Hisar Ev Aletleri ve Polathan Dayanıklı Tüketim şirketlerinde finans ve planlama sorumlusu, Turkey Tribune web sitesinde makro global ekonomi ve Merkez Bankası faaliyetleri ile ilgili köşe yazarıdır.
Sorunuz başarılı bir şekilde uzmanımıza gönderilmiştir. Uzmanımız en kısa zamanda sorunuza yanıt verecektir.